Przeciwdziałanie przestępczości wobec małoletnich - nowelizacja tzw. „ustawy Kamilka”

22 kwietnia 2025 r. rząd opublikowany projekt gruntownej nowelizacji ustawy o przeciwdziałaniu zagrożeniom przestępczością na tle seksualnym i ochronie małoletnich. Proponowane zmiany są odpowiedzią na trudności ujawnione po wejściu w życie tzw. ustawy Kamilka w lutym 2024 r. i mają na celu uszczelnienie systemu ochrony dzieci przed sprawcami przemocy seksualnej.

Nowe definicje i precyzyjne obowiązki

Projekt precyzuje pojęcia takie jak „inna działalność” i „inny organizator”, co rozwiązuje dotychczasowe problemy interpretacyjne. Zgodnie z nowymi przepisami, obowiązek sprawdzania niekaralności obejmie także osoby wykonujące zadania powierzone poza stosunkiem pracy – np. na podstawie umowy zlecenia czy wolontariatu. Wprowadzona zostanie również legalna definicja „wypoczynku”, obejmująca m.in. kolonie, obozy i półkolonie.

Weryfikacja karalności – rozszerzony zakres

Nowelizacja uzupełnia obowiązek weryfikacji nie tylko o sprawdzenie w rejestrze sprawców przestępstw seksualnych, ale także:

• zaświadczenie z Krajowego Rejestru Karnego w zakresie przestępstw przeciwko życiu, zdrowiu, wolności, wolności seksualnej, rodzinie i przestępstw narkotykowych,
• informację z rejestrów karnych państw, w których kandydat mieszkał ponad 12 miesięcy w ostatnich 20 latach.

Zwolnieni z obowiązku będą m.in. rodzice-opiekunowie wycieczek (na podstawie oświadczenia), osoby działające pod nadzorem, a także funkcjonariusze publiczni, adwokaci i radcowie prawni.

Standardy ochrony małoletnich – nowe wymogi

To co istotne – standardy ochrony małoletnich zyskają formalny status aktu prawa wewnętrznego i będą musiały uwzględniać:

• zasady bezpiecznych relacji dorosły–dziecko i dziecko–dziecko,
• procedury interwencji oraz ochronę dzieci w Internecie,
• plan wsparcia dziecka po ujawnieniu przemocy.

Obowiązkiem posiadania standardów objęte zostaną także hotele, schroniska i inne miejsca zakwaterowania zbiorowego, które będą musiały rejestrować dane dzieci i weryfikować ich relacje z dorosłymi opiekunami.

Zgodnie z nowymi przepisami, standardy ochrony małoletnich będą musiały być aktualizowane co 2 lata i udostępniane także w wersji skróconej – zrozumiałej dla małoletnich.

Dane osobowe pod szczególnym nadzorem

Nowelizacja reguluje zasady przetwarzania danych osobowych pozyskiwanych w procesie weryfikacji. Dane będą musiały być przechowywane zgodnie z przepisami RODO i przepisami o zwalczaniu przestępczości – tylko tak długo, jak to konieczne. Ponadto, dane te będą podlegać corocznemu przeglądowi.

Terminy

Zgodnie z projektem nowelizacji, nowe przepisy wejdą w życie po upływie 14 dni od daty ogłoszenia ustawy, z wyjątkiem przepisów dotyczących Krajowego Rejestru Karnego – te zaczną obowiązywać po 4 miesiącach.

Najważniejszy termin dla instytucji, które już wdrożyły Standardy Ochrony Małoletnich lub dopiero planują to zrobić, to 15 sierpnia 2026 r. Do tego dnia wszystkie podmioty objęte obowiązkiem – niezależnie od tego, czy wprowadziły standardy w 2024 r., czy jeszcze tego nie zrobiły – będą musiały zaktualizować swoje dokumenty i procedury, tak aby w pełni odpowiadały nowym, bardziej szczegółowym wymogom ustawowym.

To czas na działanie z wyprzedzeniem – nie warto czekać do ostatniej chwili.

W świetle projektowanej nowelizacji każda instytucja prowadząca działalność z udziałem dzieci i młodzieży – niezależnie od formy organizacyjnej – będzie zobowiązana nie tylko do posiadania standardów ochrony małoletnich, lecz także do ich dostosowania do nowego stanu prawnego oraz skutecznego wdrożenia w praktyce. Kancelaria AXELO oferuje pełne wsparcie merytoryczne i organizacyjne w tym zakresie – od etapu audytu po bieżące doradztwo we wdrażaniu nowych rozwiązań.

Nasze usługi obejmują m.in.:

• analizę i aktualizację obowiązujących dokumentów pod kątem zgodności z nowelizacją,
• opracowanie i wdrożenie kompleksowych standardów ochrony małoletnich – dostosowanych do rodzaju działalności danej instytucji,
• przygotowanie procedur weryfikacji niekaralności oraz wzorów wymaganych oświadczeń i zaświadczeń,
• szkolenia dla kadry kierowniczej i pracowników w zakresie stosowania nowych przepisów i obowiązków,
• doradztwo w zakresie ochrony danych osobowych – zgodnie z przepisami dot. ochrony danych osobowych.

Z naszej oferty mogą skorzystać m.in. szkoły, przedszkola, kluby sportowe, organizacje społeczne, placówki opiekuńcze, instytucje kultury, organizatorzy wypoczynku, a także przedsiębiorcy świadczący usługi hotelarskie i turystyczne. Niezależnie od tego, czy Państwa organizacja posiada już standardy ochrony małoletnich, czy też dopiero planuje ich wprowadzenie – jesteśmy gotowi kompleksowo przeprowadzić Państwa przez cały proces dostosowania do nowych wymagań. Oferujemy indywidualne podejście, sprawną realizację i pełne bezpieczeństwo prawne wdrożonych rozwiązań.

Pobierz pełną informację do druku